มาตรฐาน GMP คืออะไร?
GMP (Good Manufacturing Practice) คือ มาตรฐาน ข้อปฏิบัติและคำแนะนำของหน่วยงานที่ควบคุมเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์อาหาร เครื่องดื่ม ยา เครื่องสำอาง เครื่องมือทางการแพทย์
ผู้ผลิตจะต้องทำตามเงื่อนไขเพื่อให้มั่นใจได้ว่าสินค้าที่ผลิตมานั้นได้คุณภาพและมีความปลอดภัยกับผู้บริโภค
GMP สำคัญอย่างไร
GMP เป็นระบบประกันคุณภาพที่มีการปฏิบัติและพิสูจน์แล้วจากกลุ่มนักวิชาการด้านอาหารทั่วโลก ว่าสามารถทำให้อาหารเกิดความปลอดภัย โดยอาศัยปัจจัยหลาย ๆ อย่าง ที่เชื่อมโยงสัมพันธ์กัน ดังนั้นหากปฏิบัติตามแนวทางที่กำหนดได้ทั้งหมด ก็จะทำให้อาหารมีคุณภาพมีความปลอดภัยและได้มาตรฐาน
ข้อกำหนด GMP สุขลักษณะทั่วไปมีอยู่ 6 ข้อกำหนด ดังนี้
1. สุขลักษณะของสถานที่ตั้งกับอาคารผลิต
ต้องอยู่ในที่ที่จะไม่ทำให้อาหารที่ผลิตเกิดการปนเปื้อนได้ง่าย สะอาด อาคารมีขนาดเหมาะสม มีการออกแบบและก่อสร้างที่ง่ายแก่การบำรุงรักษา จัดพื้นที่เป็นสัดส่วน มีแสงสว่างและการระบายอากาศที่เหมาะสม
2. เครื่องมือ เครื่องจักรและอุปกรณ์ที่ใช้ในการผลิต
จะต้องทำจากวัสดุที่ไม่ทำปฏิกิริยากับอาหาร ไม่เป็นพิษ ไม่เป็นสนิม ง่ายต่อการทำความสะอาด มีความแข็งแรงทนทาน จำนวนเครื่องมือและอุปกรณ์ต้องมีอย่างเพียงพอ เหมาะสมต่อการใช้งาน จัดเก็บอุปกรณ์ที่ทำความสะอาดและฆ่าเชื้อแล้วแยกเป็นสัดส่วน อยู่ในสภาพที่เหมาะสม เพื่อไม่ให้มีโอกาสเกิดการปนเปื้อนจากสิ่งสกปรกต่าง ๆ และตรวจสอบสภาพอุปกรณ์ให้มีประสิทธิภาพสม่ำเสมอ
3. การควบคุมกระบวนการผลิต
ต้องมีการควบคุมตามหลักสุขาภิบาลที่ดี ทั้งวัตถุดิบ ส่วนผสม ภาชนะบรรจุ การผลิต การเก็บรักษา การขนย้าย และขนส่งผลิตภัณฑ์อาหาร หากใช้สารเคมีจะต้องควบคุมปริมาณไม่ให้เกินกำหนด
4. การสุขาภิบาล
น้ำที่ใช้ภายในโรงงานต้องสะอาด ห้องน้ำมีจำนวนเพียงพอ ตั้งแยกกับบริเวณผลิต มีมาตรการป้องกันจำกัดหนู แมลง และสัตว์พาหะอื่น ๆ มีระบบกำจัดขยะมูลฝอยไม่ให้มาปนเปื้อนในกระบวนการผลิต มีการดักเศษอาหารในท่อน้ำทิ้ง
5. การบำรุงรักษาและการทำความสะอาด
ดูแลรักษาและระบบทำความสะอาด เพื่อให้อาคารสถานที่ เครื่องจักรอุปกรณ์ในการผลิต ตลอดจนวัสดุอุปกรณ์ต่าง ๆ ที่ เกี่ยวข้องให้อยู่ในสภาพที่สะอาดถูกสุขลักษณะโดยสม่ำเสมอ
6. บุคลากรและสุขลักษณะของผู้ปฏิบัติงาน
ต้องสวมเสื้อผ้าที่สะอาดและเหมาะสมต่อการปฏิบัติงาน เพื่อป้องกันการปนเปื้อนจากการปฏิบัติงานและตัวบุคลากร ซึ่งผู้ปฏิบัติงานในบริเวณผลิตจะต้องมีสุขภาพดี ไม่เป็นวัณโรคในระยะอันตราย โรคผิวหนังที่น่ารังเกียจหรือโรคเรื้อน
